Φούσκα…;
Σε σημείο νευρικού κλονισμού έχουν περιέλθει αρκετοί οικονομολόγοι με τις “άναρχες” επιδόσεις των μετοχών κυρίως της Wall Street και την ισχυρότατη αύξηση της ρευστότητας στο παγκόσμιο σύστημα μετά και την εκτεταμένη εκτύπωση χρήματος από τις κεντρικές τράπεζες. Οι περισσότεροι από αυτούς είναι αρκετά γνωστοί στις τάξεις των αναλυτών και τα συνεχόμενα “memo” τους παρουσιάσουν στοιχεία αγανάκτησης, καθώς περιέχουν επικεφαλίδες όπως: “Ιt is Ridiculous!”, “The elephant in the room!”, “It’s the liquidity, stupid!”, “MAD WORLD!”, “The Big Bobble!” κτλ.
Και όσο αυτοί γράφουν και γράφουν με πηχυαίους τίτλους έκπληξης και θυμού η παγκόσμια ρευστότητα χτυπάει συνεχόμενα ιστορικά υψηλά πλησιάζοντας πλέον τα 95,2 τρισ. δολ. Μια ρευστότητα που δεν αναμένεται διόλου να μειωθεί ή να σταθεροποιηθεί και για το 2021. Μάλιστα σε μια πρόσφατη έρευνα του Reuters σε μια πλειάδα αναλυτών βρήκε την πλειοψηφία εξ αυτών να αναμένουν από τη Fed για το 2021 να συνεχίσει το τύπωμα δολαρίων αυξάνοντας τον ισολογισμό της στα 9,1 τρισ. δολ. από 7,4 τρισ. δολ. που είναι σήμερα. Κάτι ανάλογο αναμένεται και στην Ευρωπαϊκή Ένωση με τον ισολογισμό της ΕΚΤ να ξεπερνάει για πρώτη φορά τα 7 τρισ. ευρώ, καθώς η Lagarde συνεχίζει να βρίσκεται στο τυπογραφείο και να τυπώνει συνεχώς δίνοντας ένα σημαντικό ποσό και στις ευρωπαϊκές τράπεζες μέσω των δανείων TLTRO. Ο ισολογισμός της ΕΚΤ ισούται τώρα με το 69% του ΑΕΠ της Ευρωζώνης έναντι του 35% της Fed, το 132% της BoJ και το 37% της BoE.
Οι ενδείξεις δε που πηγάζουν από την προσφορά χρήματος Μ1 (M1 money supply), ίσως οδηγήσει στην αναγκαστική αναθεώρηση των βιβλίων οικονομικής θεωρίας. Για τους τύπους το Μ1 περιέχει τα πιο εύκολα ρευστοποιήσιμα περιουσιακά στοιχεία και το ύψος τους φανερώνει το σύνολο του χρήματος που βρίσκεται σε άμεση κυκλοφορία εντός μιας χώρας ή μίας οικονομικής ένωσης.
Εντυπωσιακό είναι το 20ετές διάγραμμα του Μ1 δείκτη στις ΗΠΑ, με το 2020 να είναι στην κυριολεξία η χρονιά της εκτύπωσης, καθώς από τα 4 τρισ. δολ. ρευστότητας εκτινάχθηκε στα 6,58 τρισ. δολ. and keep going. Η εξελικτική σχεδόν ορθή γωνία που έχει αποτυπωθεί στο διάγραμμα έχει αφήσει με ανοιχτό το στόμα αρκετούς οικονομολόγους. Όμως το θετικό στοιχείο με αυτή την αχαλίνωτη εκτύπωση χρήματος είναι ότι ένα μεγάλο ποσοστό από αυτή τη ρευστότητα έχει φτάσει στα μεσαία και κάτω στρώματα της οικονομικής τάξης των Αμερικάνων δημιουργώντας έντονες προϋποθέσεις επενδυτικής σκέψης και πράξης. Όντως τους τελευταίους μήνες εκτός από τη συνεχή άνοδο της Wall Street με καταγραφή ιστορικών υψηλών έχει αυξηθεί σημαντικά και ο τζίρος συναλλαγών.
Στο ανάλογο 20ετές διάγραμμα του δείκτη M1 της Ευρωζώνης το μέγεθος της κίνησης για το 2020 δεν είναι τόσο εμφανές όσο των ΗΠΑ, αλλά για τα δεδομένα της είναι εκπληκτικό καθώς πλέον η ρευστότητα έχει ξεπεράσει τα 10 τρισ. ευρώ ενώ αναμένεται να συνεχίσει με το ίδιο ρυθμό και το 2021. Εδώ το φαινόμενο δεν έχει την ίδια διάχυση στις διάφορες οικονομικές τάξεις, όπως αυτής των ΗΠΑ αλλά αναμένεται στα επόμενα χρόνια να εισρεύσει και σε αυτές προκαλώντας ένα έντονο μετοχικό “boost”.
Τα ίδια 20ετή διαγράμματα του Μ1 εμφανίζονται όχι μόνο στη Κίνα και την Ιαπωνία αλλά ακόμα και στην Ελβετία με τη ρευστότητα να γράφει νέο υψηλό ρευστότητας στα 733 δισ. ελβετικά φράγκα. Όλη αυτή η πληθώρα χρήματος η οποία όχι μόνο δεν αναμένεται να αποσυρθεί αλλά υπάρχει σοβαρή πιθανότητα να αυξηθεί περαιτέρω μπορεί να προκλήθηκε για να αντιμετωπίσει τις επιπτώσεις της Covid-19 αλλά ο τρόπος που διεισδύει στο παγκόσμιο οικονομικό σύστημα μπορεί να προκαλέσει άθελά της ή ηθελημένα ισχυρή αναπτυξιακή ανάφλεξη για την επόμενη 3ετία κάτι που επιδίωκε επί χρόνια τώρα η «γερασμένη» οικονομική μηχανή της Ευρώπης.
Προχωρώντας τώρα στο 20ετές διάγραμμα του M1 money supply της Ελλάδος εύκολα μπορεί να καταλάβει κανείς το τι είναι αυτό που θα επακολουθήσει στην επόμενη 3ετία. Εδώ η ρευστότητα έχει ξεπεράσει κατά πολύ τη κορυφή των 122 δισ. ευρώ του 2009 χτυπώντας πλέον ανοιχτά τα 150 δισ. ευρώ. Η ρευστότητα αυτή μπορεί να μη «φαίνεται» μέχρι τώρα στο σύστημα, καθώς παραμένει κατά ένα μεγάλο μέρος εγκλωβισμένη στα υψηλά «στρώματα» αλλά σταδιακά με την περαιτέρω αύξησή της και την είσοδό της σε σημαντικά αναπτυξιακά έργα που μπορούν να προκαλέσουν έκρηξη θέσεων εργασίας θα ποτίσει για τα καλά τα μεσαία και κατώτερα οικονομικά στρώματα καλλιεργώντας στο έπακρο το επενδυτικό κλίμα. Διαγραμματικά και στατιστικά η γωνία κλίσης που έχει λάβει το M1 θυμίζει κάτι από το 2004, όπου ακολούθησε μια τριετία έντονης χρηματιστηριακής ανάκαμψης.
Προς τα εκεί αρχίζει να κλείνει και ο μακροπρόθεσμος τεχνικός ταλαντωτής Chaikin Money Flow (CMF) στο μηνιαίο chart του Γενικού Δείκτη του ελληνικού χρηματιστηρίου, καθώς πέρασε για πρώτη φορά μετά από 12 χρόνια, πάνω από το σημείο καθοδικής διάλυσης του Μαΐου του 2008. Επίσης από διαγραμματικής απόψεως αυτό που θα αλλάξει σημαντικά το τοπίο στο Γενικό Δείκτη είναι η καταστρατήγηση της ισχυρής καθοδικής γραμμής τάσης “Q” στις 880 μονάδες, καθώς μπορεί να ωθήσει το δείκτη πάνω από τις 1050 μονάδες. Τέλος ας μη ξεχνάμε ότι αυτή τη στιγμή η συνολική κεφαλαιοποίηση των εισηγμένων εταιρειών του ελληνικού χρηματιστηρίου εντοπίζεται λίγο πάνω από το 35% του ΑΕΠ της χώρας την ίδια ώρα που ο μέσος όρος της Ευρωζώνης βρίσκεται κοντά στο 92%.
Έσω έτοιμοι και Καλή Χρονιά.
Αποποίηση ευθύνης: Το παρόν ενημερωτικό σημείωμα συνιστά διαφημιστική ανακοίνωση ενημερωτικού περιεχομένου και δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση επενδυτική συμβουλή, ούτε υποκίνηση ή προσφορά για συμμετοχή σε οποιαδήποτε συναλλαγή. Καμία πληροφορία που εμπεριέχεται σε αυτό, δε θα πρέπει να εκληφθεί, σε καμία περίπτωση, ως προτεινόμενη ως κατάλληλη επένδυση για τον παραλήπτη, ούτε μέσο επίτευξης των συγκεκριμένων επενδυτικών στόχων ή κάλυψης οποιωνδήποτε άλλων αναγκών του παραλήπτη, ούτε υποκατάστατο τυχόν συμβατικών κειμένων που αφορούν τις περιγραφόμενες σε αυτό συναλλαγές. Για τους λόγους αυτούς, κάθε επενδυτής θα πρέπει να προβεί στη δική του αξιολόγηση οποιασδήποτε πληροφορίας παρέχεται στην παρούσα επικοινωνία και δε θα πρέπει να βασίζεται σε οποιαδήποτε τέτοια πληροφορία, ως εάν αυτή να αποτελούσε επενδυτική συμβουλή. Το παρόν δεν συνιστά, επίσης, έρευνα στον τομέα των επενδύσεων και, συνεπώς, δεν καταρτίστηκε από την Εταιρεία σύμφωνα με τις απαιτήσεις του νόμου που αποσκοπούν στη διασφάλιση της ανεξαρτησίας της έρευνας στον τομέα των επενδύσεων. Οι πληροφορίες που διατίθενται στο παρόν βασίζονται σε πληροφορίες που διατίθενται στο κοινό και θεωρούνται αξιόπιστες. Η Εταιρεία δεν φέρει καμία ευθύνη ως προς την ακρίβεια ή πληρότητα των πληροφοριών αυτών. Οι απόψεις και εκτιμήσεις που εκτίθενται στο παρόν αφορούν την τάση της εγχώριας και των διεθνών χρηματοοικονομικών αγορών κατά την αναγραφόμενη ημερομηνία και υπόκεινται σε αλλαγές χωρίς ειδοποίηση. Η Εταιρεία ενδέχεται, ωστόσο, να συμπεριλάβει στο παρόν έρευνες στον τομέα των επενδύσεων, οι οποίες έχουν εκπονηθεί από τρίτα πρόσωπα. Η εταιρεία δεν τροποποιεί τις ως άνω έρευνες, αλλά τις παραθέτει αυτούσιες, και, συνεπώς, δεν αναλαμβάνει οποιαδήποτε ευθύνη για το περιεχόμενο αυτών.
